Można pomyśleć, że o jabłku (i jabłoni) wiemy wszystko. Jabłko to zdecydowanie nasz owoc narodowy. To, że jest pyszne, to wiedzą wszyscy. Ale jakie ma właściwości lecznicze? Jak mówi pewne angielskie przysłowie “An apple a day, keeps doctor away”. No dobrze, dowiedzmy się zatem więcej 🙂
Spis treści
Wszelkie właściwości prozdrowotne jabłoni są skupione wokół jego owocu – czyli jabłka.
Owoce jabłka, jak dobrze wiemy, są jadalne – nie dotyczy to jednak jego nasion. Owoc jabłoni jest bogatym źródłem polifenoli, polisacharydów, steroli roślinnych triterpenów pentacyklicznych oraz kwasów organicznych.
Lecz nie samym owocem jabłoń stoi! Innym częściom tej rośliny również przypisuje się działania prozdrowotne.
Kora jabłoni jest bogatym źródłem kwercetyny – jest to flawonoid o działaniu uszczelniającym nasze naczynia krwionośnie. Natomiast kora korzenia jabłoni zawiera florizinę – jest to związek goryczowy, który swoim działaniem przeciwgorączkowym przewyższa chininę.
W pąkach i kwiatach możemy znaleźć flawonoidy i flawonokwasy.
Liście natomiast mogą się pochwalić zawartością rutyny, kwercetyny, floryzydyny, naryngeniny, kwasami organicznymi, garbnikami i glikozydami fenolowymi – ze względu na taki skład napary z liści jabłoni były stosowane przeciwgorączkowo, przeciwbiegunkowo, czy też hamująco w zbyt obfitych krwawieniach miesiączkowych.
Z jabłoni zwyczajnej możemy uzyskać wiele różnych przetworów: dżemy, wina, nalewki, sałatki i ocet. Właśnie octowi przypisuje się wiele prozdrowotnych działań.
Octowi jabłkowemu przypisuje się działanie normalizujące aktywność układu nerwowego, poprawę krzepnięcia krwi, a także poprawia wydolność mięśnia sercowego, a także mięśniówki przewodu pokarmowego
Co więcej, 3% roztwór octu jabłkowego, stosowany zewnętrznie na przebarwioną skórę, ma pozytywny wpływ na produkcję sebum, zmniejsza poziom melaniny, oraz ma korzystny wpływ na trądzik i poprawia wygląd skóry przetłuszczającej się.
***
gatunek: Jabłoń domowa (łac. Malus domestica)
rodzina: różowate (łac. Rosaceae)
Jabłoń domowa jest drzewem (choć niektórzy zaliczają ją również do dużych krzewów), które zrzuca liście na zimę. Osiąga ona przeważnie wysokość od 3 do 5 metrów, a w niektórych przypadkach nawet 10 metrów. Jej gałęzie są wzniesione lub rozpostarte.
Jeśli natomiast chodzi o liście, są one pojedyncze karbowane lub piłkowane (czasem nawet podwójnie), osadzone skrętolegle. Mają od 6 do 9 cm długości i eliptyczny lub jajowaty kształt z ogonkiem o długości od 2 do 5 cm. Szerokości liścia przeważnie nie przekracza 5 cm. Liście jabłoni na początku swojego rozwoju są obustronnie gęsto owłosione, z biegiem czasu jednak łysieją na górnej stronie, stając się lśniące i ciemnozielone.
Kwiat jabłoni zebrane są po 3-8 sztuk w baldachogronach na krótkich końcach krótkopędów. Mają około 4 cm średnicy. Płatki korony wewnątrz są białe do jasnoróżowych, by na zewnątrz ciemnieć, aż do osiągnięcia barwy ciemnoróżowej lub nawet czerwonawych. Pręciki natomiast mają żółty kolor. Można je zaobserwować od kwietnia do maja.
Owocem jabłoni domowej jest jabłko, którego wyglądu, myślę nie trzeba nikomu przedstawiać. Dojrzałe owoce pojawiają się na gałęziach od września.
Jabłoń domowa jak sama nazwa wskazuje, jest gatunkiem często uprawianym przez człowieka. Z tego tytułu możemy znaleźć ją w różnego rodzaju sadach, czy też przydomowych ogrodach. Rzadko w parkach. Nie oznacza to jednak, że jabłoni nie znajdziemy w dziko rosnących miejscach. Matka natura zawsze znajdzie sposób, żeby zdobyć nowe miejsce – z tego powodu Jabłoń domowa również może w wyniku rozsiewu zająć dzikie stanowiska.
Zdrowotności!
Pan Tabletka
P.S. Poniżej zdjęcia moich przepisów z wykorzystaniem jabłka: napar z jabłkiem i rozmarynem i ocet jabłkowy. A po więcej przepisów zapraszam do mojej książki Zdrownik (klik!).
1.Rutkowski L.: Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006, s. 245.
2. Kremer B. P.: Przewodnik. Drzewa i Krzewy. Wyd. Multico, Warszawa, 1998, s. 110.
3. Patocka J., Bhardwaj K., Klimova B., Nepovimova E., Wu Q., Landi M, Wu, W.: Malus domestica: A Review on Nutritional Features, Chemical Composition, Traditional and Medicinal Value. Plants, 2020, 9(11), 1408.
4. Ozierańska O., Utlenianie herbaty z fascynujących polskich roślin. Część I – Jabłoń, Pharmacopola, 3/2021, s. 14–17.