Przed Wami pokrzywa zwyczajna i jej właściwości. Na co pomaga pokrzywa? Czy można ją przyjmować w ciąży? Czy pokrzywa do picia to dobry pomysł? Jak smakuje herbata z pokrzywy? I strefa beauty: czy pokrzywa jest dobra na włosy?
Spis treści
Pokrzywy – wróg numer jeden każdego dzieciaka. Kto nigdy nie toczył z nimi walki uzbrojony tylko w patyk nie zna życia. Nierzadko nawet najlepsza taktyka wojenna zawodziła wobec ich miażdżącej przewagi, były bezlitosne i nigdy nie brały jeńców. Dziś już nie chowam w sercu urazy, myślę, że nawet im wybaczyłem, choć droga do tego nie była łatwa. Można powiedzieć, że stały się moimi roślinnymi przyjaciółmi. No dobra, dosyć tych wspomnień. Pora przejść do konkretów. A konkretnie do surowców pokrzywy.
Z pokrzywy zwyczajnej pozyskujemy dwa surowce:
Liście pokrzywy zbieramy od czerwca do września ze stanowisk naturalnych, a następnie suszymy bez dostępu światła, w suchym i przewiewnym miejscu. Wybierając się na zbiór zabierz ze sobą rękawice oraz ubranie z długim rękawem – bez tego można się nieźle poparzyć (młodzi wojownicy powinny zaopatrzyć się w odpowiedni patyk :D).
Korzenie zbieramy jesienią lub wczesną wiosną, dokładnie myjemy, i suszymy tak samo jak liście.
Zacznijmy najpierw od związków czynnych występujących w liściach i korzeniach pokrzywy.
Liście są bogate w:
Korzenie natomiast jako główne związki aktywne zawierają: lektyny, polisacharydy oraz sterole.
Dzięki obecność tych wszystkich związków pokrzywa działa:
Pokrzywa ma wiele ciekawych zastosowań, nie tylko w lecznictwie. Z powodzeniem możesz ją wykorzystać w kuchni do urozmaicenia dań, jako dodatek do potraw czy baza do pysznego smoothie. Więcej kuchennych przepisów z pokrzywą i nie tylko znajdziesz w moim Zdrowniku – link poniżej.
Pokrzywa ze względu na swoje działanie moczopędne świetnie sprawdzi się jako środek:
Będzie ona zwiększała ilość produkowanego moczu, co oznacza, że będziemy częściej chodzić do toalety, dlatego przy stosowaniu należy uzupełniać płyny aby nie doprowadzić do odwodnienia. W tych przypadkach dobrze sprawdzi się pokrzywa do picia – napary z pokrzywy (herbata z pokrzywy).
Problemy z prostatą, to wstydliwy temat. Jednak odpowiednio wczesna profilaktyka i regularne badania pozwalają zminimalizować ryzyko wystąpienia przerostu prostaty. Apeluję więc do Panów – dbajcie o swoją prostatę, nim będzie za późno!
W tym przypadku zastosowanie znalazł korzeń pokrzywy, który dobrze sprawdza się przy objawach łagodnego przerostu gruczołu krokowego, takich jak częste oddawanie moczu oraz ból.
Dlaczego? Już spieszę z wyjaśnieniem!
Spadek męskich hormonów płciowych spada po 45 r.ż., co może być przyczyną rozrostu gruczołu krokowego. Korzeń pokrzywy hamuje aktywność enzymów rozkładających hormony i tym samym zwiększa ich stężenie. Za działanie to odpowiadają związki lipofilne – lektyny oraz polisacharydy. Aby uzyskać efekt leczniczy musimy zastosować wyciągi alkoholowe z korzenia, ponieważ w wodzie związki te się nie rozpuszczą, a jak się nie rozpuszczą to nie będą działać – proste! Potrzebne są też odpowiednie dawki aby to wszystko miało sens.
Dlatego w tym przypadku zalecam stosowanie preparatów gotowych z apteki, najlepiej leków w tabletkach, które mają standaryzację i są dobrze przebadane.
Pokrzywę na włosy możemy stosować zarówno wewnętrznie jak i zewnętrznie. Doustnie będą to soki, napary czy po prostu tabletki. Natomiast zewnętrznie dobrze sprawdzają się płukanki. Stosowane regularnie sprawiają, że włosy wyglądają na zdrowsze i mniej wypadają. Dobrze sprawdzą się też u osób mających problem z przetłuszczaniem się skóry głowy.
Tu jednak uważałbym z częstotliwością stosowania, ponieważ ze względu na chlorofil pokrzywa może barwić włosy na zielono, i o ile u osób z ciemnymi włosami nie jest to tak widoczne, to może stanowić problem dla osób z jasnymi włosami.
Więcej wiedzy? Polecam moje vademecum i analizę tabletek na włosy – część z nich zawiera wyciągi z pokrzywy 😉
Pokrzywa to genialny środek witaminowo-minerałowy. Zawiera żelazo, kwas foliowy i wit. K, C i wit. z grupy B. Stosowana regularnie, najlepiej w postaci soków czy smoothie, zwiększa poziom hemoglobiny i erytrocytów, co wspomaga leczenie anemii.
Chyba najczęściej wykonywany przepis z pokrzywy. Zrobienie go to banał – trzeba tylko mieć liście pokrzywy, suszone lub świeże. Wystarczy zalać kilka listków wrzątkiem (jeśli suszone to 2-4 g), zostawić do zaparzenia na kilka minut i gotowe! Taką herbatę w pokrzywy można pić 3 razy dziennie.
Alternatywnie do naparu można stosować sok z pokrzywy. Gotowy możesz nabyć w aptekach. Ambitniejsi taki sok mogą wykonać samodzielnie w domu, poniżej podrzucam przepis.
Potrzebne będą:
Liście wystarczy dobrze umyć i przepuścić przez sokowirówkę. Sok należy wypić świeży, nie przechowujemy go, gdyż szybko się psuje.
Z pokrzywy możemy przygotować nalewkę, nie ma w tym nic trudnego. Aby ją wykonać będziesz potrzebować:
Wykonanie:
Napar z liści pokrzywy stosujemy u osób dorosłych i dzieci powyżej 12 roku życia, 2-3 razy dziennie po 1 szklance. Sok z pokrzywy również od 12 r.ż. według zaleceń producenta. Domowe około 1 szklankę na dobę.
Ostrożnie należy stosować u osób mających problemy z ciśnieniem i stosujących leki na nadciśnienie – pokrzywa może dodatkowo obniżyć ciśnienie i nasilać działanie leków.
Uważać należy również u osób stosujących leki na prostatę, tu wskazana jest konsultacja lekarska.
W tej grupie jest to akurat przeciwwskazane – jest to związane z wpływem pokrzywy na układ hormonalny.
***
gatunek: Pokrzywa zwyczajna (łac. Urtica dioica)
rodzina: pokrzywowate (łac. Urticaceae)
Pokrzywa zwyczajna jest byliną, dorasta nawet do 3 m. wysokości. Łodygę ma czterokanciastą i pokrytą włoskami wydzielniczymi parzącymi, które obecne są też na ogonkach i liściach. Ich ilość różni się w zależności od stanowiska na jakim występuje. Ogonki liściowe wyrastają z łodygi naprzemianlegle, blaszka liściowa jest sercowata, ostro zakończona, na brzegach piłkowana. Liść od spodniej strony jest bogato pokryty włoskami, od górnej nieco mniej. Roślina wytwarza też kwiaty – zielone, luźno zebrane w grona, nie są one szczególnie piękne. Rozmnaża się przez kłącza.
Pokrzywa występuje na terenie całej Polski. Lubi miejsca lekko podmokłe z dobrym dostępem do światła. Spotkasz ją zazwyczaj w lasach, szczególnie dolinach rzecznych, na łąkach czy pastwiskach. Jest rośliną ruderalną, co oznacza, że gustuje w przydrożach, rośnie przy płotach i nieużytkach. Generalnie jest wszechobecna.
Pokrzywa w swoich włoskach wydzielniczych zawiera mieszankę substancji wywołujących stan zapalny, są to głównie:
W kontakcie ze skórą włoski wydzielnicze parzące wbijają się, a po nawet delikatnym naciśnięciu “wstrzykują” trującą mieszankę – pojawiają się bąble, ból i pieczenie.
I z tą informacją Was zostawiam 😉
Zdrowotności!
Pan Tabletka
P.S. Kolejna roślinka, która działa m. in. na włosy to skrzyp polny, a więcej o nim przeczytasz tutaj (klik!).
1.https://www.czytelniamedyczna.pl/3816,wlasciwosci-lecznicze-pokrzywy-zwyczajnej-urtica-dioica-la.html dostęp 24.05.2022
2. https://rejestrymedyczne.ezdrowie.gov.pl/api/rpl/medicinal-products/3907/characteristic dostęp 24.05.2022
3. Ożarowski, A., & Jaroniewski, W. Rośliny lecznicze i ich praktyczne zastosowanie, Instytut Wydawniczy Związków Zawodowych. (1989)., s. 303-304
4. Kohlmünzer, S., Farmakognozja. Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL., s., 593-594
5. Anioł-Kwiatkowska, J., 1993. Rośliny lecznicze Atlas. Warszawa: Arkady, s. 208.
6. https://www.ema.europa.eu/en/documents/herbal-monograph/final-community-herbal-monograph-urtica-dioica-l-urtica-urens-l-their-hybrids-their-mixtures-radix_en.pdf 24.05.2022
7. https://eprints.tiu.edu.iq/833/1/CRL_Volume%204_Issue%204_Pages%20206-212.pdf 24.05.2022
8. https://bpspubs.onlinelibrary.wiley.com/doi/pdf/10.1111/j.1476-5381.1956.tb01051.x 24.05.2022