Czy wiecie, że pieprz czarny to najbardziej popularna przyprawa na świecie? Dodaje się ją nawet do deserów, w dodatku – jak zaraz się przekonacie – prawdopodobnie każdy z nas zjadł kiedyś coś słodkiego z pieprzem.
Może nie jesteście tego świadomi, ale pierniki, tak popularne w Polsce (a szczególnie w Toruniu!), są doprawiane właśnie pieprzem – stąd wzięła się ich nazwa i niepowtarzalny smak. Czego jeszcze możemy się dowiedzieć o pieprzu?
Spis treści
gatunek: Pieprz czarny (łac. Piper nigrum)
rodzina: Pieprzowate (łac. Piperaceae)
Pieprz czarny występuje w południowych Indiach, w Brazylii, Indonezji i Wietnamie.
Przyprawą, której używamy w kuchni jest owoc pieprzu czarnego, czyli tzw. ziarenka pieprzu. Są to małe, czarne, matowe i lekko pomarszczone ziarenka. Często w sklepach z przyprawami można znaleźć pieprz o innym kolorze, jest to jednak owoc tej samej rośliny – pieprzu czarnego. Owoce mogą być natomiast zbierane na różnym etapie ich dojrzałości, stąd różnice w zabarwieniu. Pieprz czarny powstaje przez zbieranie jeszcze niedojrzałych owoców, które się następnie blanszuje, pozostawia do ściemnienia i suszy. Pieprz zielony powstaje przez zebranie owoców jeszcze wcześniej – te owoce są konserwowane i dostępne zazwyczaj w formie marynat. Pieprz biały to najbardziej dojrzała forma pieprzu, pozbawiona okrywy.
No dobrze, wiemy już jak powstają różne rodzaje pieprzu (albo na jakim etapie są zbierane), a teraz sprawdźmy jakie są między nimi różnice smakowe.
Wśród wszystkich rodzajów pieprzu czarny jest najostrzejszy. Pieprz biały jest delikatniejszy w smaku, a pieprz zielony ma lekko słodki i ziołowy smak, jest też mniej palący niż pieprz czarny. Smak pieprzu wynika przede wszystkim z obecności piperyny, która nadaje uczucie palenia i ostrość. Poza nią w pieprzu znajdzie się (wiem, zabrzmi egzotycznie!): pinen, rotundon, limonen, mircen, linalol i felandren, które tworzą niepowtarzalny, ostro-kamforowo-drzewno-cytrusowo-kwiatowy aromat. Aby przemycić do potrawy jak najwięcej pieprznego aromatu, owoce pieprzu należy zmielić bezpośrednio przed użyciem. Pieprz pasuje do wszystkiego – począwszy od mięs, przez warzywa, na owocach i deserach kończąc.
Teraz odsuńmy na bok kuchnię, bo pieprz to nie tylko przyprawa. Piperyna, która jest zawarta w wierzchnich warstwach owocu, działa rozgrzewająco, przeciwbólowo i przeciwzapalnie, a jest to szczególnie przydatne w łagodzeniu wielu dolegliwości związanych z chorobami reumatycznymi – czyli pieprz doskonale działa na bolące stawy.
Jeśli mówimy o pieprzu jako o przyprawie, to wierzę, że każdy używa go zdroworozsądkowo, a w takiej sytuacji używane ilości są niewielkie – nie ma więc obawy działań niepożądanych. W przypadku osób z problemami żołądkowymi warto natomiast zmniejszyć ilość dodawanego pieprzu do potraw, bo może on dodatkowo podrażnić np. żołądek. Ale to są oczywistości, a każdy
Tutaj podobnie jak przed chwilą – bądźmy rozsądni, pieprz dodawany jako przyprawa, w odpowiedniej ilości, nie powinien zrobić nikomu krzywdy. A z dziećmi sprawa jest prosta – to zależy od tego, jak bardzo ma dietę rozszerzoną. Z resztą, jeśli potrawa będzie za ostra, to dziecko po prostu jej nie zje 😉
Zdrowotności!
Pan Tabletka
***
P.S. Jeśli szukasz dobrych jakościowo przypraw to koniecznie zerknij tutaj (klik) – przygotowałem cały zestaw przypraw potrzebnych do przygotowania Turborosołu (a po przepis kliknij tutaj). Oczywiście pieprzu nie mogło tam zabraknąć!
P.S. 2 A z tego wpisu (klik) dowiesz się więcej o innej przyprawie – imbirze. Zapraszam!
1. Farrimond, S. (2018). The Science of Spice, DK. s. 184-185.
2. Gawłowska, A., Halarewicz, A., Jabłoński, J., Bernades-Rusin, M. (2018). Atlas przypraw. Warszawa: Wydawnictwo SBM, s. 146-147.
3. Kohlmunzer, S. (1999). Farmakognozja. Podręcznik dla studentów farmacji. Wydanie
V unowocześnione. Warszawa: PZWL, s. 428.
4. ORAC Values (2020). Antioxidant Values of Foods & Beverages. Dostępne na:
https://www.superfoodly.com/orac-values/.
5. Health Canada Monograph black pepper – Piper nigrum (25 March 2019). Dostępne: https://webprod.hc-sc.gc.ca/nhpid-bdipsn/atReq.do?atid=blackpepper.poivrenoir&lang=eng (20 listopada 2022)