Prawoślaz lekarski to roślina lecznicza – niech Was nie zwiodą te piękne kwiaty. Na pewno niejeden z Was korzystał z jego dobroczynnych właściwości, może nawet o tym nie wiedząc. Jakie właściwości lecznicze posiada prawoślaz lekarski? Na co jest stosowany?
Spis treści
Zacznijmy od tego, że z prawoślazu wykorzystać możemy dwa surowce: liść i korzeń. W korzeniu znajdziemy przede wszystkim śluzy (polisacharydy), które odpowiadają za główne działanie lecznicze prawoślazu. Oprócz tego korzeń jest bogaty w pektyny, skrobię, sacharozę, flawonoidy oraz aminy.
W liściach prawoślazu lekarskiego znajdują się także polisacharydy, flawonoidy oraz kwasy fenolowe.
W tym przypadku główną rolę grają wcześniej wspomniane śluzy – to one sprawiają, że surowiec działa osłaniająco na błony śluzowe jamy ustnej, gardła, żołądka i jelit. Dodatkowo korzeń wykazuje działanie immunostymulujące. Na skórze surowiec działa łagodząco na rany, zmiękczająco oraz przeciwświądowo.
Liść prawoślazu lekarskiego działa bardzo podobnie do korzenia – głównie osłaniająco na błonę śluzową jamy ustnej i gardła oraz przewodu pokarmowego.
Korzeń oraz liście prawoślazu stosowane są najczęściej w podrażnieniach jamy ustnej i gardła, którym towarzyszy suchy, męczący kaszel – zawarte w nich śluzy doskonale osłaniają błonę śluzową i przynoszą ulgę, hamując uporczywy kaszel. Syropy z prawoślazu świetnie łagodzą ból gardła i chrypkę. Dodatkowo można je zastosować w przypadku stanów zapalnych błony śluzowej przewodu pokarmowego (np. w zgadze, nadkwasocie czy problemach z dwunastnicą), w chorobie wrzodowej, wzdęciach, zaparciach i biegunkach. Korzeń prawoślazu może także przynieść ulgę w leczeniu wrzodów i oparzeń skóry – wspomaga ich gojenie.
Zarówno liście, jak i korzeń prawoślazu, wchodzą w skład mieszanek stosowanych w nieżycie dróg oddechowych. Jednak najbardziej znany preparat apteczny z prawoślazem w składzie to syrop przeciwkaszlowy – na pewno każdy z Was chociaż raz go stosował.
A w temacie roślin, które wspomagają walkę z kaszlem, czy słyszeliście o:
W ciąży oraz w czasie karmienia lepiej powstrzymać się przed stosowaniem prawoślazu – brak jest dokładnych danych na temat bezpieczeństwa jego stosowania w tych stanach. Podobnie z dziećmi do 6. roku życia.
Na co jednak należy zwrócić szczególną uwagę? Na jednoczesne przyjmowanie preparatów z prawoślazu i innych leków. Śluzy zawarte w prawoślazie oblepiają błony śluzowe przewodu pokarmowego i utrudniają wchłanianie innych leków czy witamin. Warto więc rozdzielić czas przyjmowania tych preparatów.
***
gatunek: Prawoślaz lekarski (łac. Althaea officinalis L.)
rodzina: ślazowate (łac. Malvaceae)
Roślina wyrasta do wysokości około 1.5 m. Ma charakterystyczną cechę – jest cała pokryta miękkimi, szarymi włoskami. Jej liście są skrętoległe i mają około 8-11 cm długości.
Kwiaty prawoślazu lekarskiego są jasnoróżowe, z ciemniejszym środkiem. Są dosyć duże, więc z daleka z łatwością można je rozpoznać.
Prawoślaz lekarski kwitnie od lipca do sierpnia.
Roślina pochodzi z obszaru śródziemnomorskiego, rejonu Morza Czarnego i rejonów stepowych zachodniej Azji, ale można spotkać ją także w Polsce – najczęściej na łąkach czy w przydrożnych rowach. W celach farmaceutycznych roślina jest uprawiana. Korzeń prawoślazu lekarskiego zbiera się w lipcu lub jesienią (z roślin dwuletnich), natomiast liście prawoślazu zbiera się przed kwitnieniem rośliny. Co ciekawe, im później się zbierze roślinę, tym zawartość śluzów rośnie (jest ich więcej na jesień niż w lecie).
Zdrowotności
Pan Tabletka
P.S. A jeśli chcesz dowiedzieć się więcej o odporności i o tym, jak ją wzmacniać, polecam Ci moją książkę Odporność (klik!). Dla rodziców pozycja obowiązkowa 🙂
1.Kohlmünzer, S., Farmakognozja. Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL, s. 87, 97
2. Matławska, I. (red.) (2008).Farmakognozja. Podręcznik dla studentów farmacji. Wydanie trzecie poprawione i uzupełnione. Poznań: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Medycznego im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu, s. 29-30